Requiem rozbiorowe

Pamięć moja — ponurej natury:
Nie chce wskrzeszać soczystych rozkoszy,
Nie rozczuli jej flet,
Nie rozrusza tamburyn,
Płoche szczęście ją peszy i płoszy.
Pamięć moją ożywia żałoba,
Lecz — nie płaczka rozpaczą podniosła,
Tylko wściekły ten wstyd,
Co się szwenda po grobach,
Które lepka pleśń legend porosła.
Jeśli grzmiące obrzędy bezcześci,
Jeśli babrze się w szczątkach wstydliwych —
To nie po to, by mieć
Nośny temat do pieśni,
Lecz by wstyd — był ostrogą - dla żywych
II
Głos II:
Na śniadaniu u Carycy
Sutą dzieli się potrawę;
Pertraktują biesiadnicy
Komu jaki kęs i skrawek.
Temu galicyjski połeć,
Temu — wielkopolski gryz;
Monarchini żre nad stołem
Schab «Polonia á la russe»
Chór:
Nie przystroi się garnirem
Za to krwistym sosem lśni,
Dies irae, dies irae
Idą na nią gniewu dni.
Uczta w imię Trójcy Świętej
Oświeconych autokratów
Potwierdzona dokumentem
Co posiada moc traktatu.
Nie ma to, jak pełna miska
Do dyplomatycznej gry,
Choć wątpliwy na niej przysmak:
Kapuściane polskie łby.
Chór:
Zaraz się nad nimi schylą
Żeby im upuścić krwi
Dies irae, dies irae
Idą na nią gniewu dni.
Polska karczma wciąż pijana
Od swych obłąkańczych swar,
Polska pana i plebana
Zatopiona w chamski gwar.
Bizantyjski na niej przepych
Azjatycki na niej brud.
Więc się do trzech par rąk lepi
I potrójny syci głód.
Chór:
Nie powlecze jej nikt kirem
Nie uroni nad nią łzy
Dies irae, dies irae
Idą na nią gniewu dni.
III
Głos II:
Śpijcie spokojnie ojcowie i matki
Naszego «ja" — co tak dziś niewyraźne.
Już poza wami żywotów przypadki
I wybór między zbawieniem, a kaźnią.
Was nic już więcej obchodzić nie musi
Dotknięci życiem — snujcie śmierci smutek.
To nam spuściznę dziwną czas wykrztusił,
Niewymienialną na żadną walutę.
Chór:
Śpijcie — wy poza dobrem, poza złem
Requiem.
Głos I:
Śpijcie spokojnie — zdradzeni, zsyłani,
Mięso eposów skomlące o sens;
Straceńcy, stróże niewidzialnych granic
Powyznaczanych majestatem klęsk.
Niech was nie budzą skrzekliwe capstrzyki,
Parady, werble, rocznicowe msze;
Szare — z ołowiu sumień - żołnierzyki,
Grzechot w pudełku pamięci, na dnie!
Chór:
Śpijcie — już poza dobrem, poza złem
Requiem.
Głos II:
Śpijcie spokojnie — skrytym zdradom wierni,
Za bezcen strachu swej pychy kupieni,
Karni dzierżawcy cmentarnej guberni,
Hetmańskich buław, biskupich pierścieni.
Nikt wam już dzisiaj nie pohańbi mogił;
Sąd ostateczny odległy, niepewny,
Nieprzeliczone zapomnienia drogi,
Bóg dobrotliwy, człowiek — krótko gniewny.
Chór:
Śpijcie — znów poza dobrem, poza złem
Requiem.
Głos I:
Śpijcie spokojnie — mędrcy przenikliwi,
Żonglerzy światła, tak bezsilnie świetni,
Że nawet temu niezdolni się dziwić,
Gdy próchnem w mroku świeci ból szlachetny.
Wszystkoście z góry najlepiej wiedzieli,
Lecz nie zdołali niczemu zapobiec:
Naładowana broń - co nie wystrzeli,
Bo ma na ścianie wisieć ku ozdobie.
Chór:
Śpijcie więc, poza dobrem, poza złem
Requiem.
Głos II:
I ty spokojnie śpij, bezkształtny tłumie
Analfabetów o zwichniętych karkach,
Którego grozy nigdy nie zrozumie
Mędrzec, wojownik, skazaniec ni zdrajca.
Śpij, boś też myślał, walczył, i też zdradzał;
Czemu byś lepszy miał być niż te tuzy,
Dla których człowiek, wiara, rozum, władza
Do tego tylko, by im służyć - służy!
Głos I i II:
Śpij wstrzymywany dobrem, gnany złem
Requiem.
IV Chór:
Jesteśmy — jacy jesteśmy
Byliśmy — jacyśmy byli
Tę prawdę o sobie unieśmy
W tej krótkiej, danej nam chwili.
Będziemy — jacy zechcemy
Byle wiedzieć nam — czego chcieć,
Lecz — nie wiemy — czego nie wiemy,
Więc nie mamy — co chcemy mieć.
Mogliśmy, czego nie wolno,
Co wolno — nie chcemy móc.
Wolimy niewolę niż wolność,
W której nie ma o co łbem tłuc.
Więc będziemy — jacyśmy byli,
Więc jesteśmy — a jakby nas brak
W tej krótkiej danej nam chwili,
Której jutro nie będzie i tak…
Głos I:
Tym, co w szkarłatach, tym w kazamatach,
Tym, co w kapturach i tym na sznurach,
Tym, co w powozach i tym w powrozach
Chór:
Lacrimosa.
Nie mamy rąk — mamy łapy,
Nie mamy głów — mamy łby.
Dlatego dla nas ochłapy,
Dlatego po nas — łzy.
Głos II:
Tym w dumnej pozie i tym w pokorze,
Tym, co w koszarach i tym w koszmarach,
Tym, co w przestworzach i tym w obozach —
Chór:
Lacrimosa.
Nie mamy snów — lecz majaki,
Nie mamy myśli — lecz szał,
Dlatego los byle jaki,
Dlatego głos łka, jak łkał.
Głos I:
Tym — złote zboża, tym — ostrze noża.
Tym — szlak po płozach, tym — szlam bezdroża,
Tym — łaska boża, tym — trwożna groza
Chór:
Lacrimosa.
Nie mamy wiary, lecz złudy,
Za dzieje nasze — zbiór klechd.
Dlatego trwać będą trudy
Nasz własny płacz i z nas śmiech.